Dostępność cyfrowa i standardy WCAG w szkoleniach online

Żyjemy w rzeczywistości, która staje się coraz bardziej pełna empatii i zorientowana na trudności osób z różnego typu ograniczeniami. Znajduje to swoje odbicie również w świecie cyfrowym. W odpowiedzi na bariery powszechne w jego obszarze, stworzono zestaw wytycznych dotyczących dostępności treści internetowych: WCAG (ang. Web Content Accessibility Guidelines). Czy realizacja wysokiej jakości szkoleń online dostępnych dla wszystkich, bez względu na rodzaj ograniczeń i towarzyszące okoliczności jest możliwa?

1. Czym są standardy WCAG?
2. Nasze doświadczenia w realizacji standardów WCAG
3. Jak dbamy o standardy WCAG w Smart Education?
4. Podsumowanie
   

Czym są standardyWCAG?

W ogólnym założeniu, jest to dbałość
o zapewnienie równego dostępu
do funkcjonalności produktu cyfrowego
dla możliwie jak najszerszej grupy osób – niezależnie od trudności, z jakimi się zmagają oraz okoliczności, w jakich się znajdują. 

Mowa tu o osobach z różnego typu ograniczeniami: niewidomych i słabowidzących,
o różnych stopniach uszkodzenia słuchu, z niepełnosprawnością ruchową i/lub intelektualną, osób z zaburzeniami mowy czy nadwrażliwością na światło. Poszerzenie dostępności cyfrowej działa na korzyść zarówno osób z niepełnosprawnością oraz wszystkich innych użytkowników, którzy mogą napotykać specyficzne dla siebie problemy z odbiorze treści. Wystarczy tu przywołać chociażby tych, którzy korzystają z danego rozwiązania w głośnym miejscu publicznym, mają do dyspozycji jedynie urządzenie mobilne, lub borykają się z trudnościami w odnalezieniu w cyfrowym świecie ze względu na swój wiek. Wszyscy
ci użytkownicy mogą potrzebować np.:

• możliwości poruszania się po stronie jedynie za pomocą klawiatury,
• opisów załączonych grafik,
• możliwości powiększenia treści lub zwiększenia kontrastu ekranu.

Oprócz szeregu wymogów technicznych, wytyczne WCAG wskazują na 4 aspekty,
które powinien spełniać produkty cyfrowy. Są nimi:

1. postrzegalność,
2. funkcjonalność,
3. zrozumiałość,
4. solidność.^[1]

Zacznijmy od kilku informacji formalnych. Zgodnie z Ustawą z 4 kwietnia 2019r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych ^[1], wszystkie strony internetowe i aplikacje mobilne należące do podmiotów pubicznych muszą być dostępne cyfrowo. Co to oznacza w praktyce? Dany produkt cyfrowy musi spełniać szczegółowe wymagania, które są zebrane w tabeli będącej załącznikiem do ustawy. Tabela opisuje wymagania z zakresu standardu WCAG ^[2]  na poziomie AA – czyli z tzw. niewielkimi ograniczeniami. Dodatkowo, strony internetowe działające wewnętrznie (tzn. intranety i ekstranety), muszą być dostępne cyfrowo i posiadać własne deklaracje dostępności. To właśnie do tej grupy produktów możemy zaliczyć platformy e-learningowe i zgromadzone na nich szkolenia online.

Jak to wygląda z naszej, e-learningowej perspektywy w praktyce? Nasze doświadczenia pokazują, że dostarczanie uniwersalnych, cyfrowych rozwiązań staje się aktualnie standardem nie tylko w sektorze publicznym. Otwiera się na nie coraz więcej firm. Służy to nie tylko osobom potrzebującym większej dostępności, ale również podmiotom, które dzięki temu mają szansę dotrzeć do większej ilości odbiorców za pomocą drogi cyfrowej.

Tworzenie szkoleń e-learningowych zgodnych ze wymogami WCAG nie jest dla nas nowością. Dzięki nim uzyskaliśmy szeroką perspektywę i lepiej zrozumieliśmy potrzeby użytkowników, wynikające z ich ograniczeń. Naszym zadaniem w tej kwestii jest dostarczanie – w miarę możliwości – maksymalnie dostępnych kursów na niezmiennie wysokim poziomie. Współpracując z różnymi organizacjami i firmami, wspólnie staramy się znaleźć najodpowiedniejsze rozwiązania szkoleniowe oparte o wymogi WCAG. W projektowaniu szkoleń online używamy narzędzi i metod, które dają możliwość tworzenia treści dostępnych cyfrowo. Nasza praktyka pokazała, że stworzenie szkolenia spełniającego wymagania dostępności nie odbiega w znaczny sposób od standardowego procesu produkcji. Pozwala też zachować jego wysoki poziom oraz atrakcyjną formę.

Jak dbamy o standardyWCAG
w Smart Eduaction?

W projektowanych przez nas szkoleniach online dbamy o wspomniane wcześniej
4 aspekty dostępności w następujący sposób:
Postrzegalność: Przygotowujemy treści

i interfejs, które są dostrzegalne przynajmniej poprzez jeden ze zmysłów użytkownika.

Funkcjonalność: Kursy tworzymy tak, aby treści dało się wyświetlać i kontrolować za pomocą różnych narzędzi oraz obsługiwać np. jedynie za pomocą klawiatury.

Zrozumiałość: Używamy prostego, przystępnego języka i korzystamy ze spójnego interfejsu.

Solidność: Nasze kursy działają prawidłowo na różnego rodzaju przeglądarkach
i platformach oraz są kompatybilne z technologiami wspierającymi.

Jak wspominaliśmy wcześniej, w Smart Education dbamy o to, aby dostępność szkoleń online nie wykluczała się z ich estetyką ani wysokim poziomem przekazywanej wiedzy. Jak to robimy? Kładziemy duży nacisk na widoczność nagłówków tematycznych informujących użytkownika o tym, co zawiera ekran. Wszystkie grafiki, schematy czy tabele opatrzamy alternatywnym opisem. Jeśli jesteśmy przy aspekcie wizualnym – stosowany przez nas kontrast zawsze spełnia zarówno swoją funkcjonalność, jak i wysokie standardy estetyczne. Dodatkowo, każdy ekran szkolenia online zawiera zarówno nagranie lektora, jak i treść czytanego przez niego tekstu. Przygotowywane przez nas ćwiczenia można rozwiązywać zarówno za pomocą myszki, jak i klawiatury. Przygotowujemy nasze kursy tak, aby kolejność poruszania się po kolejnych obszarach tekstowych, przyciskach czy polach ćwiczeniowych była logiczna i intuicyjna.

Również ceny szkoleń nie różnią się znacznie od tych, które nie spełniają określonych standardów. Jednym słowem: dostosowanie szkoleń do wymogów dostępności zmienia
się wiele, ale jedne z najistotniejszych aspektów pozostają na miejscu.

Źródła:

[1] https://www.gov.pl/web/dostepnosc-cyfrowa/wcag-21-w-skrocie

[2] https://www.gov.pl/web/dostepnosc-cyfrowa/omowienie-wymogow-dostepnosci-cyfrowej-dla-podmiotow-publicznych